Karmienie:
Uwagi ogólne:
Pies jest
zwierzęciem wszystkożernym, lecz składniki pokarmowe wchodzące w
skład prawidłowej diety różnią się od składników w pokarmie
człowieka. Dorosły pies powinien otrzymać pokarm 1-2 x dziennie,
ale unikajmy karmienia późnym wieczorem. Rasy predysponowane do
wysiłku fizycznego - większy udział pokarmu pochodzenia
zwierzęcego.
Pokarm gotowy:
Psa możemy żywić dobrą karmą gotową (Royal
Canin, Hill's, Eukanuba, Nutra Nuggets).Karmy te można podzielić
na wilgotne, półwilgotne i suche. Często są to pokarmy
pełnoporcjowe, co oznacza, że nie trzeba dostarczać dodatkowego
pokarmu. Zaletą gotowych karm jest to, że ich skład jest w pełni
zbilansowany i pełnowartościowy, w odróżnieniu do pokarmów
przygotowywanych samemu w domu.
Pokarm domowy:
Jeśli chcemy żywić psa pokarmem domowym,
to należy stosować dodatki mineralno- witaminowe, które zaleci
nam lekarz weterynarii. Nie wolno natomiast stosować tych
środków na własną rękę. Jedzenie dla psa powinno posiadać
następujące proporcje: 1 część pokarmu pochodzenia zwierzęcego,
2 części pok. pochodzenia roślinnego (w tym 1/2 produkty
zbożowe, skrobiowe - kasza, ryż, makaron, ziemniaki itd. 1/2
owoce i warzywa).
Żywienie szczeniąt w wieku od 6 tygodni do 3 miesięcy:
Żywienie
szczenięcia jest sprawą bardzo ważną. Zwykle psiaki dobrze
jedzą. Rzadko zdarzają się "niejadki". Należy przyjąć zasadę, że
w pierwszych dniach pobytu szczenięcia w nowym domu karmimy je w
sposób podobny, jak poprzednio u hodowcy. Można i trzeba
urozmaicać pokarm, ale stopniowo. Szczenię może chwilowo
przeżywać stres z powodu zmiany rodziny, otoczenia, wobec tego
nie można jeszcze zmieniać sposobu i rodzaju karmienia. Jedzenie
należy podawać o stałych porach i w tym samym miejscu.
Częstotliwość podawanych posiłków jest uzależniona od wieku
szczenięcia: od 6 tygodni do 3 miesięcy - 5 razy dziennie, od 3
do 5 miesięcy - 4 razy dziennie, w 6 i 7 miesiącu - 3 razy
dziennie, a począwszy od 8 miesiąca - 2 razy dziennie. Szczenię
może jednak regulować częstotliwość posiłków według własnych
potrzeb, dlatego nie należy dziwić się w przypadku pewnych
odstępstw. Byłoby dobrze, gdyby pies miał trzy miski - na
jedzenie podstawowe, mleko i wodę. W wieku szczenięcym mleko
podaje się, moim zdaniem, bez ograniczeń. Po posiłku i po
wypiciu mleka miskę zawsze należy sprzątnąć - bez względu na
ilość spożytego jedzenia - i wymyć. Nie wolno pozostawiać miski
z niedojedzonym pokarmem, który może ulec fermentacji i
zaszkodzić szczenięciu. Ponadto pozostawienie niedojedzonego
posiłku może spowodować rozkapryszenie psa. Miski powinny być
ustawione na podwyższeniu, na wysokości kłębu - stosownie do
wzrostu. Tak karmione psy noszą ładnie, wysoko głowy, co jest
bardzo pożądane podczas prezentowania psa na wystawie. Po
posiłku pies powinien być pozostawiony w całkowitym spokoju -
przynajmniej przez godzinę. Spacery, ruch z pełnym żołądkiem, a
zwłaszcza skakanie i chodzenie po schodach, mogą wywołać
tragiczne następstwa - skręt żołądka. Ponadto pies, który biega
z pełnym żołądkiem, ma zwykle obwisły, brzydki brzuch. Szczenię
po odłączeniu od matki powinno dostawać świeże mięso cielęce lub
wołowe, kaszę albo płatki kukurydziane, ser biały chudy, kości
cielęce, witaminy, preparaty zawierające mikroelementy i
mieszankę wapniowo-fosforanową lub zalecane przez lekarza gotowe
preparaty wapniowo-fosforanowe. Skład mieszanki wapniowej dla
szczeniąt i psów dorastających, młodzieży (do około 1 roku)
Witaminę D podaje się do końca pierwszego roku życia z przerwami
tygodniowymi, natomiast mieszankę - bez przerw. Zewnętrznym
przejawem braku soli wapnia w organizmie psa jest lizanie ścian,
zjadanie skorupek jaj. Niedobór wapnia w organizmie psa może
doprowadzić do krzywicy, objawiającej się zgrubieniami stawów
nadgarstkowych i guzkami na żebrach (różaniec). Przedawkowanie
witaminy D3 jest również bardzo niebezpieczne i prowadzi do
krzywicy. Przy podawaniu witaminy D3 trzeba pamiętać o
odpowiednim dawkowaniu witaminy C. W przypadku zauważenia
symptomów krzywicy należy zwrócić się do lekarza weterynarii.
Odpowiedni rozwój fizyczny, a więc osiągnięcie określonych cech
anatomicznych, uwarunkowany jest nie tylko genetycznie, ale
zależy także od właściwego żywienia w okresie wzrostu. Skład
pożywienia wpływa na wzrost, budowę szkieletu, uzębienie i
szatę. Mięso powinno być mielone lub siekane, podawane w postaci
kuleczek takiej wielkości, aby szczenię mogło je swobodnie
nagryzać i jeść (średnica około 2 cm). Wprawdzie najlepiej
strawne i najbardziej wartościowe jest mięso surowe, ale powinno
być pewne, sprawdzone weterynaryjnie. W każdym innym przypadku
mięso należy sparzyć lub obgotować. Szczególnie niebezpieczna
dla szczeniąt jest salmonella. Gdy dajemy szczenięciu surowe
żółtko, jajko przed rozbiciem musimy także sparzyć. Porcje
powinny być dobrane wielkością do potrzeb i apetytu szczenięcia.
Stosowany przeze mnie jadłospis szczenięcia jest następujący: I
śniadanie: bułka rozmoczona w mleku lub kaszka, płatki
kukurydziane z mlekiem, 1/3 żółtka (gotowanego), mieszanka
wapniowa i witamina D3, II śniadanie: ser biały z mlekiem,
obiad: gotowane mięso cielęce lub wołowe - mielone albo siekane,
z surowymi tartymi jarzynami, marchewką; kasza bądź ryż (kasza
lub ryż muszą być dobrze rozgotowane, roztarte, bardzo lekko
posolone), kolacja: mielone gotowane mięso, podroby. Pomiędzy
posiłkami można dać kość cielęcą, suchary, suchy chleb. Do
któregoś z posiłków należy dodać 1/2 łyżeczki do herbaty
mielonego siemienia lnianego i 1 drażetkę witaminy B-complex,
odrobinę drożdży (niektórzy zalecają przerwy tygodniowe w
podawaniu siemienia i drożdży). Wskazany jest błonnik, np.
posypywanie posiłku szczyptą otrąb dietetycznych. Od czasu do
czasu można polać posiłek odrobiną oleju sojowego lub
słonecznikowego (około łyżeczki do herbaty). Woda musi być
zawsze dostępna dla psa. Mięso powinno stanowić około 1/3
pokarmu, resztę zapotrzebowania na białko można uzupełnić
twarogiem, mlekiem, jajkami, rybami. Jeżeli po mleku pies ma
rozwolnienie, należy je chwilowo odstawić, ewentualnie dawać w
małych ilościach w celu przyzwyczajenia psa do tego rodzaju
białka. Nie wolno szczeniętom dawać słodyczy, cukru ciast ani
jakichkolwiek pokarmów z przyprawami.
Również dla suki karmiącej powinien być następujący:
fosforan wapnia (calcium phosphoriclum) - glukonian wapnia (calcium gluconicum) - węglan wapnia (calcium carbonicum) - mleczan wapnia (calcium lacticum) - 60% - 20% - 10% - 10% Tylko w tym składzie sole wapnia są najlepiej przyswajalne. Poleca się podawanie suce szczennej i karmiącej do tej mieszanki (traktowanej jako 100%) dodatkowo około 10% węglanu magnezowego - może być dolomit. Ilość podawanej mieszanki powinien określić lekarz po obejrzeniu szczenięcia. Przeciętnie stosuje się 1 płaską łyżeczkę do herbaty (średniej wielkości) począwszy od 5 tygodnia życia szczenięcia, a następnie zwiększa wraz z rozwojem i wzrostem psa - do trzykrotnej dawki. Wraz z solami wapnia trzeba podawać witaminę D i A (w ilości uzgodnionej z lekarzem).
ZYWIENIE SZCZENIĄT W WIEKU POWYŻEJ 3 MIESIĘC:
Po trzech
miesiącach życia szczenię może dostawać 4 posiłki dziennie. W
późniejszym czasie samo będzie regulować częstotliwość jedzenia
i opuszczać pośrednie posiłki. Można pozostać wówczas przy
trzech posiłkach zasadniczych, ale nieco obfitszych. Należy je
podawać regularnie w przyjętych godzinach. Odpowiednio, według
wskazań lekarza, należy zwiększać dawki witamin i
mikroelementów.
ŻYWIENIE PSA DORASTAJĄCEGO (POWYŻEJ 8 - 9 MIESIĘCY)
Szczególną uwagę
należy zwrócić na zestaw posiłków przy karmieniu psów
dorastających. Musimy dostarczyć psu wszystkie składniki
potrzebne w tym okresie życia. Zasadniczy zestaw powinien
zawierać: surowe lub gotowane mięso cielęce, wołowe, koninę,
ryby gotowane, jajka (1 - 2 razy w tygodniu), makaron, kaszę,
ryż - dobrze rozgotowane i bardzo mało posolone (uwaga: nadmiar
soli jest dla psów niezwykle szkodliwy, niemniej minimalna ilość
soli jest konieczna ze względu na procesy fizjologiczne),
jarzyny dobrze rozdrobnione, marchew w całości lub pokrojoną w
krążki, kostkę; kynolodzy amerykańscy zalecają podawanie marchwi
surowej, zwłaszcza psom starszym, ułatwia ona bowiem trawienie.
Dawki jedzenia należy dostosować do kondycji psa, a nie jego
apetytu. Gdy nadmiernie tyje, koniecznie trzeba zmniejszyć ilość
pokarmu i jednocześnie zwiększyć dawkę ruchu. Nie powinno się
dawać psu: sosów, wywarów, ziemniaków (ew. małe ilości,
traktowane jako jarzynka), wszelkich wędlin, gdyż zawierają
szkodliwą dla psa saletrę, a także ostre przyprawy, słodyczy,
żółtego sera w większych ilościach - ze względu na dużą
zawartość tłuszczu, przypraw i soli. Nie wolno dawać psom kości
prostych z drobiu. Rozpadają się one podczas gryzienia, a
szczególnie w żołądku na kawałki drobniutkie jak igiełki; w
efekcie mogą spowodować przebicie przewodu pokarmowego i śmierć
psa. Bardzo niebezpieczne jest podawanie psu nadpsutych wędlin i
mielonego mięsa.
Dużo informacji o stanie zdrowia psa daje
obserwowanie jego kału. Kał związany, w kolorze jasnobrązowym,
świadczy o prawidłowym sposobie karmienia. Białawy i sypki
oznacza, że pies dostaje zbyt dużo kości, mocno brązowy pojawia
się, gdy pies je zbyt dużo mięsa. Do innych poważnych błędów
żywienia zaliczyć należy niewłaściwą higienę żywienia - naczynia
po każdym zjedzonym posiłku należy dobrze umyć, a pokarm
powinien mieć temperaturę około 38°C, tzn. zbliżoną do
temperatury ciała psa - oraz nieprawidłowy skład dawki
pokarmowej i brak niektórych składników mineralnych i witamin.
Zwykle psy są przekarmiane. Poza nieodpowiednią sylwetką
wystawową jest to duże przeciążenie układu krążenia. Zestaw i
ilość witamin oraz składników mineralnych należy skonsultować z
lekarzem weterynarii. Zwykle braki tych składników objawiają się
zaburzeniami wzrostu, budowy kośćca, chorobami skóry, sierści
itp. Zatrucia pokarmowe mogą pojawiać się w przypadku podawania
zepsutych pokarmów, zbierania odpadków na śmietnikach, braku
higieny żywienia bądź spożycia przeterminowanej karmy
przemysłowej. Często psy ulegają zatruciu w wyniku karmienia
surowym mięsem i odpadami rzeźniczymi niewiadomego pochodzenia.
Grozi to zakażeniem salmonellą, a w przypadku karmienia niepewną
wieprzowiną w stanie surowym zakażeniem wirusami choroby
Aujekszy (wścieklizna rzekoma) i zakaźnym zapaleniem żołądka i
jelit.