ABC pierwszej
pomocy
Pomimo zachowania
środków ostrożności może się zdarzyć, że Twoje szczenię., ale
również i dorosły pies wiedziony chęcią poznania, oddali się zbytnio
i popadnie w tarapaty. Ponieważ wypadek może zdarzyć się zawsze,
przygotuj się jak najlepiej, zapoznając się z zasadami udzielania
pierwszej pomocy.
Udar słoneczny
Przypadki udaru słonecznego zdarzają się najczęściej wtedy, gdy pies
zostaje zamknięty w samochodzie w czasie gorących dni. Objawy udaru
słonecznego to: ziajanie, przyspieszony puls, bardzo silny ślinotok,
zaczerwienione oczy i dziąsła, podwyższona temperatura oraz, w
przypadkach ekstremalnych, wymioty. Jeśli stwierdzimy wyraźne
symptomy udaru słonecznego u psa, musimy doprowadzić jak najszybciej
do oziębienia jego organizmu. Istotne by zdążyć zanim pies straci
przytomność. Zwierzę należy umieścić w chłodnej kąpieli, ewentualnie
polewać wężem ogrodowym. Jeśli zabiegi nie dadzą rezultatu konieczna
jest wizyta u lekarza weterynarii.
1. Po otwarciu samochodu
należy szybko przenieść psa w zacienione miejsce na świeżym
powietrzu
2. Przyłożyć zimne kompresy na kończyny psa, a u dużych ras można
lać zimną wodę na łapy. W tym samym czasie można zadzwonić do
weterynarza aby podał zastrzyk obniżający temperaturę ciała
Zatrucia
Większość przypadków zatruć u psów zdarza się z powodu
niedostatecznego zabezpieczenia przed nim środków ochrony roślin,
środków odkażajšcych, trutek na gryzonie lub leków przeznaczonych
dla ludzi.
Jeśli ustalisz, że Twój pies uległ zatruciu, należy jak najszybciej
zawieźć go do lekarza weterynarii zabierając ze sobą przypuszczalną
truciznę. Lekarz weterynarii szybciej dobierze właściwą odtrutkę,
wiedząc dokładnie co było przyczyną zatrucia. Jeśli istnieje
podejrzenie zatrucia (powtarzające się wymioty są jednym z
symptomów) należy bezzwłocznie zawieźć psa do lekarza. Wywołanie
wymiotów u psa ma sens tylko wtedy, gdy nastąpi natychmiast po
połknięciu trutki. Aby spowodować u psa wymioty należy zmusić go do
wypicia wody utlenionej lub specjalnego syropu. W przypadku trucizn
żrących nigdy nie wolno wywoływać wymiotów. Jeśli nie masz w tej
sprawie pewności zadzwoń do lekarza weterynarii.
Najczęściej
spotykane zatrucia: Trucizna/wystepowanie/Objawy
- Warfaina -
Trutka dla gryzoni lub zatrute gryzonie - Obfite krwotoki ze
wszystkich otworów ciała
- Ołów - Stara, łuszcząca się farba -
Ostre wymioty i biegunka
- Peraquat - Środki chwastobójcze -
Zapaść i utrudnione oddychanie
- Metaldehyd - Środki owadobójcze
- Ostra nadwrażliwość na bodźce
Utonięcie
Większość psów pływa bardzo chętnie, a przedstawiciele wielu ras są
doskonałymi pływakami. Ale nawet najlepsi z nich zmęczą się,
próbując wydostać się z basenu lub walcząc z silnym prądem. Często
zdarza się, że szczenię wpada do sadzawki i nie potrafi się z niej
wydostać. Jeśli znajdziesz swojego małego przyjaciela nieprzytomnego
w wodzie, musisz go stamtąd natychmiast wyciągnąć, po czym trzymać
za tylne nogi wiszącego głową w dół, tak aby oczyścić płuca z wody.
Następnie należy położyć psa na boku oraz wyciągnąć mu język z
pyska, aby mógł swobodnie oddychać. Uciskaj dość mocno i rytmicznie
okolice serca (serce znajduje się pod żebrami), aż pies zacznie sam
oddychać. Uważaj by nie połamać mu żeber. Można również zastosować
oddychanie usta-nos. Odchyl głowę psa do tyłu i trzymając rękami
jego zamknięty pysk wdmuchuj ustami powietrze do jego nosa.
Wypadki drogowe
Potrącony przez samochód pies znajduje się w szoku. Prawdopodobnie
doznał obrażeń zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych.
Przygotowując zwierzę do transportu załóż mu przede wszystkim opaskę
na pysk. Będący w szoku, obolały pies może ugryźć przy
najdelikatniejszej nawet próbie przeniesienia go. Jeżeli pies krwawi
z ran należy założyć mu opaski uciskowe tamujące krwawienie.
Zranione kończyny powinny zostać unieruchomione w łupkach tak, aby
były chronione w czasie transportu. Po wstępnym opatrzeniu psa na
miejscu wypadku należy zawieźć go do lekarza weterynarii, unikając
wstrząsów w czasie transportu. Koc, kurtka lub pokrowiec zdjęty z
siedzenia samochodu, trzymane przez dwie osoby za rogi, spełnią
doskonale rolę prowizorycznych noszy, niezbędnych do przeniesienia
psa. Ze zranionym zwierzęciem postępuj delikatnie lecz stanowczo,
ponieważ próba ucieczki może jeszcze pogorszyć jego stan. Jeśli pies
jest przytomny przemawiaj do niego uspokajająco.
Weź pasek materiału, bandaż,
sznurek lub cokolwiek mogącego pełnić tą rolą. Opleć nim pysk psa
przeplatając końce na grzbiecie nosa.
Następnie zawiąż węzeł pod brodą psa.
Końce opaski przesuń pod uszami psa i zawiąż jeszcze jeden węzeł na
karku.
Użądlenia
Zwierzęta użądlone przez osy i pszczoły wykazują silny niepokój,
reagują szybko opuchlizną. Niekiedy, przy nadwrażliwości, lub jeśli
użądlenie ma charakter masowy, może dojść do zapaści, a nawet
śmierci. W przypadku użądlenia trzeba błyskawicznie zlokalizować
miejsca ukąszeń i usunąć żądła. Zbiorniczek z jadem zwykle wyrywany
jest (w przypadku pszczoły) razem z żądłem. Wówczas tkwiące w ciele
ofiary żądło, choć już odłączone od ciała owada, jeszcze przez długi
czas wtłacza jad z rytmicznie kurczącego się woreczka jadowego. Po
usunięciu żądła, by ulżyć cierpieniu zwierzęcia, warto zrobić na
opuchnięte miejsca okłady z sody oczyszczonej. Zalecana proporcja to
płaska łyżeczka sody na szklankę wody. W przypadku masowych użądleń
lub użądleń w szczególnie niebezpieczne miejsca, np. wewnątrz jamy
ustnej, należy natychmiast szukać pomocy lekarza.
Ukąsznia żmiji
W przypadku pokąsania psa przez żmiję trzeba jak najszybciej założyć
opaskę uciskową powyżej miejsca ukąszenia. Jeśli to możliwe, miejsce
ukąszenia obkładamy lodem lub zimnymi okładami. Natychmiast należy
zgłosić się do lekarza weterynarii, który poda surowicę, leki
wspomagające i opatrzy miejsce pokąsania
Poparzenia
Letnie wieczorne ogniska, czy przygotowywanie potraw na grillu
to także niebezpieczne sytuacje dla naszego psa. Zdarza się, że
rozbawiony pies, szczególnie gdy ma czworonożnego towarzysza, wbiega
wprost do ogniska, lub przewraca na siebie rozgrzany grill z
gorącymi węglami.
Najważniejszą czynnością jest zahamowanie czynnika termicznego.
Jeżeli pies wpadł do ogniska i pali się na nim sierść, należy za
wszelką cenę zdusić ogień, narzucając na psa koc, który przecież
zawsze znajdzie się przy ognisku. Poparzone miejsca trzeba
natychmiast przemyć i ochłodzić zimną wodą. Jeśli to możliwe,
obłożyć oparzenia lodem, a następnie na poparzony naskórek nanieść
tłustą maść, choćby wazelinę.
W przypadku poważnego uszkodzenia termicznego konieczna będzie pomoc
lekarza weterynarii, gdyż istnieje konieczność opanowania szoku. W
przypadkach ciężkich poparzeń może nawet zajść potrzeba interwencji
chirurgicznej.
1. Psy zwłaszcza szczenięta łatwo mogą ulec oparzeniu przez ogień
lub gorącą zawartość garnka. Zawsze należy odsunąć garnek od
krawędzi kuchenki i nie pozwolić psu zbliżać się do ognia
2.
. W razie
oparzenia delikatnie nałożyć opatrunek z zimną wodą na oparzone
miejsce, unikając urażenia psa , który może wtedy ugryźć
3. Wystrzyc sierść w oparzonym
miejscu nie powodując podrażnienia
Rany i skaleczenia
U psów najczęściej dochodzi do skaleczenia opuszek palcowych w
wyniku czego występuje silne krwawienie. Skaleczenia łap bardzo
często są następstwem kopania w ziemi, bądź nadepnięcia np. na
potłuczone szkło.
Ranę staramy się szybko oczyścić i przemyć środkami dezynfekującymi.
Następnie wkładamy niewielkie gaziki pomiędzy palce i bandażujemy.
Zaznaczyć jednak trzeba, że takie postępowanie może mieć miejsce
tylko w przypadku niewielkich i powierzchownych ran. W razie
większego lub głębokiego skaleczenia będziemy musieli skorzystać z
pomocy lekarza, gdyż konieczne będzie zszycie rany, czy założenia
sączka. Jeśli rana jest mała, płytka i niezbyt krwawi, to wykonany
samodzielnie opatrunek zabezpieczamy dodatkowo przez założenie
skarpety.
Inaczej jest w przypadku skaleczeń, powstałych np. na skutek
pogryzienia przez psa. Musimy przede wszystkim zlokalizować miejsce
skaleczenia. Szukamy więc miejsc, gdzie sierść jest posklejana i
właśnie na nie zwracamy uwagę. Wokół rany wycinamy zakrwawione
posklejane włosy. Uszkodzone miejsce dezynfekujemy łagodnym środkiem
(rivanol, woda utleniona). Podobnie jak poprzednio, także i w tym
przypadku o dalszym postępowaniu decyduje rozległość i głębokość
rany.
Bandażowanie kończyny
1. Założyć czysty opatrunek na ranę
2. Uważać aby nie usunąć wytworzonych skrzepów krwi
3. Równomiernie nakładać opatrunek na zranioną powierzchnię
4. Zabandażować kończynę nie powodując zbyt silnego ucisku
Krwotok
1. Odnaleźć miejsce krwawienia
2. Przyłożyć kompres z zimnej wody na ranę
3. Założyć opatrunek uciskowy
rozkładając ucisk bandaża tak, aby nie spowodował zahamowania
dopływu krwi do kończyn
Ciało obce w nosie/oku
Dość rzadko zdarzają się przypadki utkwienia ciała obcego w nosie
psa. Dotyczy to zwykle młodych i ciekawskich psów, które na
spacerach zachowują się jak odkurzacze. Jeśli ciało obce tkwi w
nosie, staramy się je uchwycić i delikatnie obracając wyciągnąć.
Jeśli tkwi głębiej, musi to zrobić lekarz. Również w przypadku ciała
obcego wbitego w gałkę oczną, np. odrobiny szkła, opiłków metalu,
trzeba natychmiast szukać fachowej pomocy lekarskiej. W
przeważającej ilości przypadków ciała obce w oku psa to paprochy,
piasek, kawałki kory itp. Chcąc pomóc psu, trzeba w pierwszej
kolejności zadbać o to, by nie ocierał sobie oczu łapami. Najlepiej
poprosić kogoś o pomoc w przytrzymaniu psa. Następnie otwieramy mu
oko, przytrzymując powieki palcem wskazującym i kciukiem, i po
odszukaniu ciała obcego staramy się je wypłukać. Najlepiej zrobić to
łagodnym okulistycznym roztworem kwasu bornego. Jeśli go nie mamy,
można użyć zimnej słabej herbaty. Otwarte oko psa przemywamy
gazikiem nasączonym roztworem przemywającym. Nie wolno do tego celu
używać waty, aby w oku nie pozostały drobne włókienka, które
drażniłyby gałkę oczną. Po przemyciu dobrze jest wpuścić na
powierzchnię oka jedną lub dwie krople parafiny leczniczej, co
wydatnie zmniejszy uczucie dyskomfortu u psa.
Bezpieczne podróżowanie
Często spotykamy na naszych drogach jadący samochód z otwartą tylną
szybą i wychyloną głową psa. Zadziwiająca jest lekkomyślność i
krótkowzroczność opiekunów. Pęd powietrza wraz z kurzem, piaskiem,
żwirem, to prawie całkowita pewność, że będziemy mieli chorego psa.
Jeśli nawet nie zdarzą się ciała obce w oku, nosie, uchu, nawet w
jamie ustnej, to pewne jest przeziębienie i wszelkie z tym związane
konsekwencje. Zwrócenie uwagi kierowcy, który jest zazwyczaj
właścicielem psa, spotyka z ignorancją, a niekiedy arogancją. A może
by tak sam spróbował? Ciekawe, czy wytrzymałby, choć przez
piętnaście minut, z głową wystawioną za okno w samochodzie, jadącym
z prędkością 90 km/ godz. Może i tak, ale z jakimi następstwami?
Nagminne jest również wożenie (szczególnie psów małych ras) na
kolanach kierującego. To bardzo niebezpieczne! Przy próbie hamowania
pies spada pod nogi i pedały samochodu. W przypadku ponowienia prób
hamowania, okazuje się to niemożliwe, bo pod nogami mamy czworonoga.
Opracowane na podstawie książki "Psy i szczenięta" - Andrew Edney